Naast onze jaarlijkse nettentraining doen we ook regelmatig een SMB training: de Knoeien met Boeien workshop! Iets waar de leden van onze duikvereniging graag aan meedoen.
Een boeitje oplaten is een must-have skill voor elke duiker. Het maakt je zichtbaar, zowel boven als onder water. Als duiker stel je aan de oppervlakte niet zoveel voor. Je koppie steekt boven water uit en that’s it. Niet echt opvallend. Zeker niet als er wat deining of golven zijn. Maar met zo’n felgekleurde boei die je hoog boven je uit kunt steken, val je tenminste op! En zelfs onder water, waar echt niemand je kan zien, kun je met de juiste technieken een boei opblazen en naar boven sturen om te laten weten: “Hallo, hier ben ik!” 🙋♂️
Kortom, een superhandige vaardigheid die je duikveiligheid een flinke boost geeft. En goed nieuws: je kunt het leren! Het is verplicht voor je NOB 2* en 3* brevetten. Maar zelfs als je het al onder de knie hebt, is regelmatig oefenen echt aan te raden. Er komt best wat bij kijken en als je deze duikvaardigheid niet bijhoudt, kun je makkelijk wat handigheid verliezen als je het opeens nodig hebt.
Daarom heeft Amphibius deze duiktraining als jaarlijkse terugkerende workshop. Zo frist elke veteraan zijn SMB-skills weer even op, voor het geval dat. En nieuwelingen krijgen eerst een theorieles over soorten boeien, reels en hoe je zo’n ballonnetje precies oplaat. Ook 1*–duikers in opleiding zijn welkom, want ook als open water duiker kom je soms in situaties waar je jezelf als duiker moet laten opvallen. Bij veel bootduiken is een boei verplicht, soms minimaal eentje per buddypaar, soms voor elke duiker apart. In sommige landen moet je sowieso een boei bij je hebben en hem ook echt oplaten tijdens de duik. En in Nederland deel je het water vaak met vissers of andere watersporters. Dus ja, elke duiker kan deze skill goed gebruiken, ook de 1*-duikers! 👍
De SMB (Surface Marker Buoy) is een lange, felgekleurde ballon die je kunt opblazen. Je komt ook de term DSMB tegen (Delayed Surface Marker Buoy). Dat is eigenlijk hetzelfde ding, alleen blaas je die op terwijl je nog onder water bent. Met “delayed” bedoelen ze dat je jezelf alvast laat zien vanuit de diepte, en later boven komt.
SMB’s zijn er in verschillende maten. Van kleine boeitjes tot flinke jongens, soms langer, soms breder, soms allebei. In een rustig meertje heb je misschien voldoende aan een kleinere DSMB, maar op zee met flinke golven heb je toch echt iets nodig wat van veraf opvalt en een eind boven het water uitsteekt. Kies dus een boei die past bij waar je gaat duiken. Oh, hoe groter de SMB of DSMB, hoe meer lucht erin moet om hem helemaal op te blazen. Kleinere versies zijn sneller vol, en dus iets makkelijker, maar ook iets minder zichtbaar. Maak het jezelf dus niet té makkelijk! 😉
Qua kleur heb je ook opties. Oranje, rood en (knal)roze zijn populair. Die vallen goed op in zowel groen als blauw water. Geel klinkt ook goed, maar pas op: sommige technische duikers gebruiken geel om aan te geven dat ze onder water in nood zijn en hulp nodig hebben van hun buddy’s aan de oppervlakte. Kleuren kunnen dus speciale betekenissen hebben. Oranje, roze of rood zijn de standaard kleuren: “Alles oké, ik kom zo omhoog.” Wat andere kleuren kunnen betekenen verschilt per duikgroep, er zijn geen universele regels voor. Let goed op bij een eventuele briefing vooraf aan een duik! Als je überhaupt al meerdere kleuren SMB’s bij je hebt natuurlijk. 😄
SMB’s zijn er in drie varianten. Open SMB’s (onderkant helemaal open), gesloten SMB’s ( volledig dicht met een ventiel) en een tussenvorm waarbij de onderkant lucht in de SMB laat, maar niet eruit.
Open boeien zijn het simpelst en vaak het goedkoopst. Ze komen ook vaak met een losse kluwen lijn, wat minder handig is. Een volle DSMB schiet als een raket omhoog, maar een kluwen rolt niet zo soepel af. De lijn kan uit je handen schieten of in de knoop raken. De onderkant van de boei kan wel lekker wijd open om makkelijk lucht in te blazen. Is de boei eenmaal boven, dan moet je de lijn oprollen en strak houden zodat de boei niet omvalt en zo misschien ook lucht verliest.
Gesloten versies hebben een ventiel dat je met je mond, inflatorslang of droogpakslang kunt opblazen. Met een inflator of droogpakslang knalt de hele ballon in een tel vol, en moet je hem dus ook heel snel loslaten om niet meegesleurd te worden. Met je mond moet er vaak twee keer een volle teug in, zeker op geringe diepte zoals in het zwembad of tijdens de veiligheidsstop, dus let goed op je drijfvermogen! Zit de lucht er eenmaal in, dan blijft die er ook in. Deze boeien hebben wel een overdrukventiel. Te veel druk en er loopt wat lucht weg, zodat de boei niet kapot scheurt door overdruk.
Semi-open versies hebben ook een opblaasventiel en overdrukventiel, maar daarnaast kun je via een speciale opening aan de onderkant lucht inblazen. Een soort flapje houdt de lucht binnen zodat die niet kan ontsnappen. Je kunt hem via hetzelfde ventiel opblazen als de gesloten versies. Of je kunt er lucht in krijgen door uit te ademen uit je automaat en deze onder de boei te houden, zodat de bellenstroom netjes naar binnen gaat. Of gebruik een extra automaat om lucht in de boei te blazen.
In alle gevallen: let goed op je drijfvermogen! Hoe meer lucht je in de SMB blaast, hoe meer deze omhoog wil en jou kan meetrekken. Helemaal als je zelf ook nog eens diep inademt. Met een volle boei én volle longen heb je ineens bakken met positief drijfvermogen. En vergeet niet: je hebt een reel met lijn in je handen. Die wil je niet kwijtraken en de lijn mag nergens omheen draaien, anders ga je alsnog mee omhoog met de SMB! Ondertussen moet je je buddy in de gaten houden (stel dat die opeens zonder lucht zit), opletten of er niemand boven je langs zwemt. En dan moet je ook nog je diepte in de gaten houden. Voor de NOB 2*-opleiding mag je maximaal een meter op en neer bij het oplaten van een DSMB, en voor de 3*-opleiding nog maar 35 centimeter uitslag naar boven en beneden.
Kortom… Het is nodig om te oefenen, en dat kan allemaal hartstikke goed in het zwembad! Neem de tijd om verschillende methodes uit te proberen en vergroot zo je vaardigheden. Bij de SMB trainingen van onze duikvereniging hebben we altijd meerdere soorten boeien, dus je kunt met alles kennismaken. Handig als je nog geen boeitje hebt maar er wel een wilt kopen. Probeer ze allemaal uit en kies je favoriet! 😄🤿
De Surface Marker Buoy workshop werd ook deze keer weer met veel enthousiasme en heel veel plezier gedaan door de leden van onze duikclub!
En nog een tip: veel SMB’s komen met klittenband om er een mooi rond pakketje van te maken. Dat klittenband kun je natuurlijk heel netjes recht over elkaar heen plakken. Maar wil je dat onderwater weer los krijgen, dan kan dat, met handschoenen aan, best een irritant klusje zijn! Zet die band gewoon scheef vast, zodat er een stuk uitsteekt die je zelfs met hele dikke handschoenen aan makkelijk kunt pakken om daarmee de klittenband los te trekken.
